"İnsan ömrünün 1/3-i yuxuda keçir. Buna görə də yuxu, sağlam həyatın əsas təməl daşlarından biri hesab edilir".
     Qaynarinfo "CNN Türk"ə istinadən xəbər verir ki, bunu professor, Dr. Asiyə Kanbay deyib.

     Onun sözlərinə görə, fiziki, zehni və emosional sağlamlığın balansda qalması normal yuxu ilə birbaşa bağlıdır. Keyfiyyətli yuxu immun sistemini gücləndirir və bir çox xəstəliklərin riskini azaldır.

     Sinə xəstəlikləri üzrə mütəxəssis Asiyə Kanbay qeyd edib ki, bu gün yuxu sağlamlığı tez-tez diqqətdən kənarda qalır. Halbuki, sürətli həyat tərzinə baxmayaraq, həm fiziki, həm də psixi sağlamlıq üçün yuxunun böyük əhəmiyyəti var:

     "Daha yaxşı yuxu vərdişləri qazanaraq daha sağlam bir həyat sürmək mümkündür. Səhiyyə işçilərinin yuxu sağlamlığına önəm verməsi, ictimai sağlamlığın qorunması və xəstəliklərin qarşısının alınması baxımından əhəmiyyətlidir. Yuxu pozğunluqlarının erkən və düzgün diaqnozu effektiv müalicə planının hazırlanmasında mühüm rol oynayır. Bu səbəbdən təkcə yuxu pozğunluqları üzrə mütəxəssislər deyil, bütün tibb sahələri bu məsələdə yüksək məlumatlı olmalıdır ki, cəmiyyətin daha geniş təbəqələrinə çata bilsin".

     Həkimlər yuxu sağlamlığını diqqətdə saxlamalıdır
     Asiyə Kanbay səhiyyə mütəxəssislərinin xəstələrin yuxu vərdişlərinə də xüsusi diqqət yetirməli olduğunu vurğulayıb: 

     "Həkimlər, xəstələrin siqaret çəkmə və qidalanma vərdişlərini dəyərləndirdikləri kimi, yuxu rejimlərini və yuxu problemlərini də araşdırmalı və lazım gəldikdə onları yuxu tibb mütəxəssislərinə yönləndirməlidirlər. Xüsusilə, xəstəxana şəraitində, palatalarda və reanimasiya bölmələrində yatan xəstələrin keyfiyyətli yuxu almaları üçün səs, işıq və gecə müalicəsi kimi düzəldilə bilən faktorların tənzimlənməsi vacibdir".

     Keyfiyyətli yuxu üçün nələrə diqqət etməli?
     Yuxu rejimini nizamlamağın mümkün yollarından danışan Asiyə Kanbay bildirib ki, hər gün gec saatlardan əvvəl eyni vaxtda yatmağa və səhərlər erkən oyanmağa diqqət yetirməklə yuxunun keyfiyyətini artırmaq mümkündür:

    
"Yuxu mühiti nə qədər qaranlıq, səssiz və ideal temperaturda olarsa, yuxunun keyfiyyəti də bir o qədər yüksələr".

     Bundan əlavə, Asiyə Kanbay yatmazdan əvvəl telefon, planşet və ya kompüter kimi elektron cihazların istifadəsini azaltmağın yuxuya müsbət təsir edəcəyini vurğulayıb: 

     "Bu cihazlardan yayılan mavi işıqdan qorunmaq sağlam yuxu üçün mühüm əhəmiyyət daşıyır. Əks halda, mavi işığa məruz qalmaq, yuxu hormonu kimi tanınan melatoninin istehsalını azaldaraq yuxuya getməni çətinləşdirir və yuxunun keyfiyyətini aşağı salır".

     Stresin idarə olunması və sağlam yuxu
     Stresin idarə olunmasının da yuxu sağlamlığında əhəmiyyətli olduğunu vurğulayan professor meditasiya, yoga və dərin nəfəsalma texnikalarının gündəlik həyata daxil edilməsinin stresin azalmasına və yuxu keyfiyyətinin yüksəlməsinə kömək edə biləcəyini bildirib.

     Yuxu rejimini qorumaq üçün digər vacib məqamlar isə bunlardır:

     * Yatmazdan əvvəl ağır qidalardan, kofein və alkoqoldan uzaq durmaq
* Mədənin dolu olmamasına diqqət etmək
* Gün ərzində müntəzəm fiziki aktivliklə məşğul olmaq (lakin yatmazdan əvvəl ağır idmandan çəkinmək)
* Yuxu pozğunluqlarının müalicəsində multidisiplinar yanaşma

     "Yuxu pozğunluqlarının müalicəsində multidisiplinar yanaşma ən doğru üsuldur", deyə Asiyə Kanbay bildirib. O, yuxu problemləri ilə məşğul olan mütəxəssislərin psixoloqlar, stomatoloqlar və kardioloqlarla əməkdaşlıq etməsinin xəstələrin daha geniş və effektiv müalicə almasına imkan verəcəyini qeyd edib.

     "Bu addımlar, səhiyyə işçilərinin yuxu pozğunluqlarını daha effektiv idarə etməsinə kömək edəcək. Yuxu problemlərinin düzgün müalicəsi, ümumi sağlamlığı və həyat keyfiyyətini əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdırır", deyə həkim yekunlaşdırıb.

     Aydın