Yetkin insanlar da qızılcaya qarşı peyvənd olunsunlar - Həkim peyvəndlə bağlı bilinməyənləri açıqladı - FOTO
04-dek, 19:17 104 Gündəm / Cəmiyyət / SosialHazırda Azərbaycanda və digər ölkələrdə sürətlə yayılan qızılca xəstəliyi ilə əlaqədar az qala həyəcan təbili çalınmaqdadır. Adətən, uşaqların yoluxduğu bu virus artıq böyüklər arasında da müşahidə edilməyə başlayıb. Elə bu səbəbdən, qızılca xəstəliyinə qarşı peyvəndləmə də aktuallaşıb və özü ilə bərabər bir çox sualların yaranmasına gətirib çıxarıb.
Qızılca peyvəndi və onun vurulma qaydaları haqqında Oxu.Az-a danışan Səhiyyə Nazirliyinin mütəxəssis-eksperti, infeksionist Vasif Əliyevin sözlərinə görə, bu peyvənd iki dozada nəzərdə tutulub:
“Qızılca ilə bağlı peyvəndin birinci dozası uşağın 12 aylığında, ikinci dozası isə altı yaşında vurulmalıdır. Bu, peyvənd protokoluna uyğun belədir. Əgər böyük insanlar qızılca peyvəndini vurdurursa, ilk doza ilə ikinci dozanın arasında 28 gün fərq olmalıdır. Epidemioloji vəziyyət olduğu zaman xüsusi riskli şəxslərə bu peyvəndlərin vurulması daha da aktual sayılır.
Hazırda poliklinikalarda müvafiq peyvəndlər var və bununla əlaqədar müraciətlər çox olsa belə, problem yaşanacağını hesab etmirəm. Amma özəl səhiyyə müəssisələrində də bu tibbi xidməti almaq istəyən olarsa, müraciət etdikdə, ödənişli şəkildə qızılca peyvəndi oluna bilərlər”.
Həkim-infeksionist vurğulayıb ki, hazırda qızılcaya qarşı vurulan peyvəndlərin 95-96 faiz qoruyuculuğu mövcuddur:
“İki doza peyvənd vurulan şəxslərdə virusa qarşı anticisimlərin yaranması 96 faizdir. Bu peyvəndləri vurdurmuş şəxslər artıq yoluxmuş sayılır. Bir dəfə qızılca keçirən şəxs ikinci dəfə bu virusa yoluxmur.
Mövcud durum epidemioloji vəziyyətdir. Qızılca virusu sürətlə yayılan xəstəlikdir. Ən yaxşı qorunma vasitəsi isə peyvənddir. İnsanlar nə qədər xəstə insanla təmasdan qaçsalar belə, yoluxa bilərlər. Qızdırma olub, səpkilər müşahidə edilmədiyi dönəmdə belə qızılcaya yoluxma mümkündür.
Uşaq yaşlarında peyvənd olunub-olunmadığını bilməyən, xatırlamayan şəxslər bunu test vasitəsilə yoxlaya bilərlər. Qan analizində anticisimin miqdarına baxılır, əgər bu varsa, deməli həmin şəxs qızılcanı ya keçirib, ya da peyvənd olunub. Bunu yoxlamaq imkanı olmayan şəxslər yenə də peyvənd oluna bilərlər. Artıq dozanın qəbulu əks göstəriş deyil. Qeyd etdiyimiz kimi, dozaların qəbulu arasındakı vaxt 28 gündən çox olmalıdır”.
Aysel Aslan
Qızılca peyvəndi və onun vurulma qaydaları haqqında Oxu.Az-a danışan Səhiyyə Nazirliyinin mütəxəssis-eksperti, infeksionist Vasif Əliyevin sözlərinə görə, bu peyvənd iki dozada nəzərdə tutulub:
“Qızılca ilə bağlı peyvəndin birinci dozası uşağın 12 aylığında, ikinci dozası isə altı yaşında vurulmalıdır. Bu, peyvənd protokoluna uyğun belədir. Əgər böyük insanlar qızılca peyvəndini vurdurursa, ilk doza ilə ikinci dozanın arasında 28 gün fərq olmalıdır. Epidemioloji vəziyyət olduğu zaman xüsusi riskli şəxslərə bu peyvəndlərin vurulması daha da aktual sayılır.
Hazırda poliklinikalarda müvafiq peyvəndlər var və bununla əlaqədar müraciətlər çox olsa belə, problem yaşanacağını hesab etmirəm. Amma özəl səhiyyə müəssisələrində də bu tibbi xidməti almaq istəyən olarsa, müraciət etdikdə, ödənişli şəkildə qızılca peyvəndi oluna bilərlər”.
Həkim-infeksionist vurğulayıb ki, hazırda qızılcaya qarşı vurulan peyvəndlərin 95-96 faiz qoruyuculuğu mövcuddur:
“İki doza peyvənd vurulan şəxslərdə virusa qarşı anticisimlərin yaranması 96 faizdir. Bu peyvəndləri vurdurmuş şəxslər artıq yoluxmuş sayılır. Bir dəfə qızılca keçirən şəxs ikinci dəfə bu virusa yoluxmur.
Mövcud durum epidemioloji vəziyyətdir. Qızılca virusu sürətlə yayılan xəstəlikdir. Ən yaxşı qorunma vasitəsi isə peyvənddir. İnsanlar nə qədər xəstə insanla təmasdan qaçsalar belə, yoluxa bilərlər. Qızdırma olub, səpkilər müşahidə edilmədiyi dönəmdə belə qızılcaya yoluxma mümkündür.
Uşaq yaşlarında peyvənd olunub-olunmadığını bilməyən, xatırlamayan şəxslər bunu test vasitəsilə yoxlaya bilərlər. Qan analizində anticisimin miqdarına baxılır, əgər bu varsa, deməli həmin şəxs qızılcanı ya keçirib, ya da peyvənd olunub. Bunu yoxlamaq imkanı olmayan şəxslər yenə də peyvənd oluna bilərlər. Artıq dozanın qəbulu əks göstəriş deyil. Qeyd etdiyimiz kimi, dozaların qəbulu arasındakı vaxt 28 gündən çox olmalıdır”.
Aysel Aslan