Əliyevin Xankəndidə “bu kadrlara yaxşı baxsınlar” deməsinin perspektiv istiqaməti - TƏHLİL


Prezident İlham Əliyev Azərbaycanın Xankəndi, Xocalı, Ağdərə, Xocavənd şəhərlərində və Əsgəran qəsəbəsində suverenliyini bərpa etməsi münasibətilə həmin ərazilərdə Dövlət Bayrağını ucaltdı.
Diqqət edəcəyimiz məqam:
Əliyev Qarabağdakı antiterror tədbirlərindən sonra ilk dəfədir ki, hərbi uniforma geyinərək səfər edir.
Bu o deməkdir ki, Əliyev regionda separatçılığı körükləmək istəyən qüvvələrə Ali Baş Komandan olaraq hərbi-siyasi ritorika ilə mesajlarını suverenliyin bərpası nəticəsindən irəli gələn çağırışlar kimi çatdırır.
Əliyevin Xankəndinin mərkəzi meydanında etdiyi çıxışın hərbi-siyasi və strateji məzmununda həmin məntiqi görmək çətin deyil.
Bu, Azərbaycan ərazilərinin hüdudları çərçivəsində separatçılıq üzərində yekun qələbəsinə köklənən yeni standartların elanıdır.
Regional münasibətlər sistemində sülh modeli üzrə keyfiyyətcə fərqli modelin təqdimatını İlham Əliyevin nitqində sezmək mümkün idi.
Azərbaycan sülh konfiqurasiyasını özünün müdafiə qüdrətini, milli təhlükəsizlik ideallarını praktiki olaraq irəliyə apararaq qurmağa davam edəcək, lakin ayağında top olan Ermənistan da düzgün oynamalıdır.
Bu mənada, İlham Əliyevin Xankəndidə çıxış zamanı arxa fonda görünən binanı, dalğalanan Azərbaycan Bayrağını, binanın üzərinə vurulmuş Dövlət Gerbini göstərərək Ermənistana ismarış yollaması diqqət çəkir.
Prezident deyir ki, Ermənistanda hansısa qüvvə revanş haqqında düşünürsə, bu kadrlara yaxşı baxsın. Bu bəyanatın böyük ölçülü anlayışları var.
Birincisi, Azərbaycanla Ermənistan münasibətlərində hələ qara nöqtələr qalmaqdadır.
Məsələn, İrəvan Azərbaycanla sərhədlərin delimitasiyası üzrə prosesləri gecikdirir, Bakının təqdim etdiyi şərtlərin icrasından yayınmağa çalışır.
İkincisi, Ermənistan Azərbaycanın səkkiz kəndinin geri qaytarılması üçün işlərə başlamayıb ki, bu da Qazax və Naxçıvan istiqamətlərində müəyyən gərginlik ocağının qalanması cəhdi kimi başa düşülə bilər.
Üçüncüsü, Ermənistanın Zəngəzur dəhlizinin açılması ilə bağlı oxuduğu mətnlər Azərbaycanın strateji maraqlarına uyğun deyil.
Dördüncüsü, Qərbi azərbaycanlıların qayıdışı məsələsində Ermənistanın mövqeyi bəlli deyil.
Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü bərpa etməsi ilə sülh quruculuğunda başlanan növbəti proseslərin hansı formada yekunlaşacağı Ermənistanın mövqeyi ilə əlaqəlidir.
Bakı İrəvana sülh gündəliyi üzrə təkliflər paketini təqdim edir, şərtlər formalaşdırır, İrəvan bunların əksəriyyəti ilə razılaşsa, növbəti açıq qalan məsələlərin həlli danışıqlarla mümkündür.
Əks təqdirdə isə Azərbaycan müəyyən hibrid əməliyyatları dövriyyədə saxlayaraq bunu Ermənistana təzyiq rıçaqları kimi daha da inkişaf etdirəcək.
Əliyevin Ermənistanda qisas haqqında düşünən qüvvələrə “bu kadrlara yaxşı baxsınlar” deməsi perspektiv ilə əlaqəli mümkün neqativ ssenarilərin işə düşməsi halında Azərbaycanın ata biləcəyi addımları özündə ehtiva edir.
Aqşin Kərimov