İnsanın xarakterini, həyata baxışını, cəmiyyətdə baş verən proseslərə münasibətini, həyat tərzini özündə əks etdirən elə cizgilər var ki, onun şəxsiyyətini müəyyənləşdirir.

Nur saçan bir məram,  məslək yiyəsi-

Deyirlər dünyanın xeyirxah səsi...

Ziyalı amalı, həyat qayəsi 

Dönüb abidəyə el yaddaşında.

Ömrə bir şəfəqdir elin rəğbəti,

Sonda qazancımız- bir el rəhməti...

Yaşayır insanlıq, hörmət, izzəti,

Dönüb abidəyə el yaddaşında. 

Yurdunda, elində izi qalıbdır,

Dildən-dilə gəzən sözü qalıbdır,

İsa Barxudarov özü qalıbdır -

Dönüb abidəyə el yaddaşında.

“Tərcümeyi - hal” o kəsin yaşantı məqamlarını yox, olsa-olsa rəqəmlərlə onun həyatından bəzi ştrixləri özündə əks etdirə bilir. Lakin bu cansız rəqəmlərin və xülasə-faktın arxasında böyük zəhmət və ömrün enişli-yoxuşlu yolları, bu yolların sevinc və kədəri durur. 

İsa müəllim avtobioqrafiyasında yazır: “Mən, Bərxudarov İsa Camal oğlu 1933-cü ildə Ağdaş rayonunun Aşağı Qarxun kəndində anadan olmuşam.

          1940-cı ildə Aşağı Qarxun kəndi 7-illik məktəbin I sinfinə daxil olmuş, 1947-ci ildə həmin məktəbin VII sinfini bitirmişəm.

          1947-ci ildə Yevlax şəhər, M.F.Axundov adına orta məktəbin VIII sinfinə qəbul olmuşam, 1950-ci ildə həmin məktəbin X sinfini bitirmişəm.

          1950-ci ildə Nuxa Dövlət iki illik Müəllimlər İnstitutunun Azərbaycan dili və Ədəbiyyatı fakültəsinə qəbul olmuşam. 1952-ci ildə həmin İnstitutu bitirərək, Azərbaycan dili və Ədəbiyyatı fənni üzrə müəlim ixtisasına yiyələnmişəm.

    1952-1953-cü tədris ilində təyinatla Yevlax rayonu, Yuxarı Qarxun kənd 7 illik məktəbinə göndərilmiş, 1955-ci ilin yanvar ayına qədər həmin məktəbdə Azərbaycan dili və Ədəbiyyatı müəllimi işləmişəm.

   1955-ci ilin yanvar ayında Aşağı Qarxun kənd məktəinə dəyişilmiş və 1963-cü ilə qədər həmin məktəbdə əvvəl müəllim,sonra isə Təlim-tərbiyə işləri üzrə direktor müavini işləmişəm.

    1957-ci ildə Azərbaycan Dövlət Pedoqoji İnstitutunun qiyabi şöbəsinin Azərbaycan dili və Ədəbiyyat fakültəsinə qəbul olmuş, 1961-ci ildə həmin fakültəni bitirərək orta məktəbdə Azərbaycan dili və Ədəbiyyat fənnini tədris etmək hüququ almışam.

          1963-cü ildə tədris işləri üzrə direktor müavinliyindən irəli çəkilərək Ağdaş rayonunun Ərəb-Şəki kənd 8 illik məktəbinə direktor təyin edilmişəm.

          1965-ci ildə ailə vəziyyətimlə əlaqədar olaraq Aşağı Qarxun kənd 8 illik məktəbinə dəyişilmişəm. Həmin məktəbdə müəllim, Təlim-tərbiyə işləri üzrə direktor müavini və direktor vəzifələrində çalışmışam.

          1965-ci ildən 1981-ci ilədək məktəbin nəzdində açılmış “Axşam Kəndli-gənclər” məktəbinə rəhbərlik etmişəm.

          Hal-hazırda Yevlax rayonu, Xanlar Məmmədov adına Aşağı Qarxun kənd orta məktəbində Azərbaycan dili və Ədəbiyyatı fənni üzrə müəllimi işləyirəm. Məktəbdə Azərbaycan dili və Ədəbiyyat Metodbirləşməsinin rəhbəriyəm.

          9 övladım – 6 oğlum, 3 qızım, 24 nəvəm var.

          Yeni Azərbaycan Partiyasının üzvüyəm”.

Təpədən dırnağadək  vətəninə, xalqına bağlı olan İsa müəllim 22 mart 2021-ci il  tarixində əbədiyyətə qovuşub. 

El ara­sın­da el adamı haq­­­­­­qın­da be­lə bir deyim var ki, filan­kəs qəni­mət adam­dır. Ağsaqqal ucalığında olmuş  İsa müəllim özünün şə­rəf­li ömür yolu ilə el yaddaşında bu həqi­qə­ti qa­zan­­­mış  bir şəxs­iyyət­ olaraq səciyyələnir .

      Yüksək mədəniyyətə ma­­­lik, mülayim təbiətli, tə­va­zö­kar, aydın fikirli, iş­gü­­­zar və məsuliyyətli, eyni za­man­­­da, məqamında qa­­ya kimi sərt bir insan kimi ta­­nınan İsa müəl­li­mə necə deyərlər,  Allah hər şeyi öz yerində veribmiş. İsa  müəllim  özünün nü­mu­nə­vi əxlaqı, ədalətli mövqeyi ilə şagirdlərinə  həmişə nü­mu­­nə olub. 

Ətrafındakılara həyatda nik­bin olmağı, çətinliklərdən qorxmamağı, nəzərdə tutu­lan məqsədə çatmaq üçün əzmlə mübarizə aparmağı aşı­layıb.

Böyük yazıçı Çexovun məşhur bir sözü var: “İnsanın hər şeyi gözəl olmalıdır: üzü  də, paltarı   da, qəlbi də, fikirləri də”. Bu   fikir sanki İsa müəllimin timsalında deyilib.

İsa müəllim yüksək  mədəniyyətə, intellektual səviyyəyə, peşəkarlığa malik olan ləyaqətli şəx­siy­yət­ olaraq gözlərimiz önündə canlanır. Onun xarakterindəki müsbət keyfiyyətlər  pe­do­qo­ji   fəaliyyətinə  də təsirsiz ötüşməyib.Vaxtilə dərs de­diyi şagirdlər bu gün də İsa  müəllimin sə­mi­mi şa­gird-müəllim münasibətlərindən razılıqla danışır. Öz kəndlərində eləcə  də ətraf kəndlərdə ağsaqqal ki­mi bö­yük nüfuza malik olub. 

İsa müəllim  təkcə öz nəslinə və el-obasına deyil, ləyaqətlə yaşamağı qarşısına məqsəd qoymuş hər kəsə nü­munə olacaq bütöv və kamil, xarekterinda müd­riklik   və  cəsarətin  vəhdətdə olduğu bir şəxsiy­yət­dir. 

İsa müəl­li­min  şəxsiyyətini müdriklik  və cəsarətin   vəhdəti ağsaqqal, ziyalı taleyi   fo­nun­da səciyyələndirir.

Böyük Çin filosofu Konfutsi yazırdı ki, hər bir in­sa­nın həyat yolunu onun mənəvi dünyası, xarakteri müəy­­yən edir. İsa müəllimin də  həyat yoluna onun mə­nə­vi  dünyası işıq tutub və nümunəvi  xarektirik cə­hət­ləri  onun   keçdiyi  enişli-yoxuşlu  yolu müşayiət edir. 

Şəxsiyyəti tərbiyə mək­tə­­­­­binə çevrilmiş pedaqoq, el ağsaqqalı  İsa müəl­limlə bağlı dü­şün­­­cə­lə­ri­mi ulu­la­rın təfək­kür  məh­sulu,  söz box­ça­sının   in­ci­si olan  “Elin gö­zü tərəzi­dir”­  de­­yimi­nin   fonunda  bö­lüş­­­mık istərdim. Be­lə de­yir­lər ki, şəx­siy­yətin miq­yasını, onun əhatə dairə­­sini müəy­yən et­mək üçün müdrik in­san­lar universal ölçü vahidi müəy­­yən  edərkən   elin gözünü, elin tərəzi­sini başlıca me­­­yar hesab etmişlər. Belə bir ölçüyə, belə bir meyara uy­­­ğun gələn insanlar görkəmli şəxsiyyət və iste­dad sahib­ləri kimi qiymərtləndirilmişdir. Tamamilə mü­bali­ğ­əsiz demək olar ki, həmin şəxsiy­yət­lərdən   biri də  məhz İsa Bərxudarovdur. 

Müəllim əmə­­yinin möh­tə­şəm­liyini özün­də ehtiva edən­ belə bir obrazlı fikir var: “Gə­lə­cək gənc­l­ərin, gənclər isə müəl­­­limlərin əsəridir!” Bu mən­­­tiq­lə neçə nəsil İsa müəllimin əsəridir.   

Fransız  filosofu Oqyüst Kont  “Həyatda ən çox gü­vən­diyim şəxs müəllimdir, çünki onun silahı kitabdır və bu silahla istənilən düşməni çökdürmək müm­kün­dür” kəlamı ilə müəllimin xalq üçün nə qədər dəyərli ol­du­ğu­nu qeyd edirdi. Filosofun bu parlaq   fikrindən  do­ğan qayə  bütövlükdə   İsa müəllimin həyat yo­lu­nu mü­­şayiət edir. 

 Öz çalışqanlığı  və istedadı sayəsində işlədiyi kollektivdə və camaat arasında hörmət qazanmış İsa müəllimin pedaqoji, ictimai fəaliyyəti  həmişə böyük rəğbətlə qarşılanmışdır.

 İnsanlığı səciyyələndirən belə bir  söz var: gözəl insan. Müdriklərdən biri gözəl insanı üç cəhəti ilə xarakterizə edib: zahiri, dili və qəlbi. Bu üçlüyün vəh­də­ti-insanın  zahiri görünüşü, mənəvi aləmi və ün­siy­yə­ti gözəldirsə, demək o insan gözəl   insandır. Təbii li, gö­zəl insan gözəl əməl  sahibidir. 

Saf əqidə, xoş niyyətli  İsa  müəllim gözəl əməl sahibi, gözəl insan olaraq yaddaşlarda yaşayır. 

Qoca Şərqin  təfəkkür aynasında  işıqlı şəxsiy­yət beş fəzil keyfiyyəti özündə cəmləyir. Bu  beş hik­mət insanın müdriklik və kamillik  məqamını şərt­ləndirir: elm, ədalət, səxavət, səbir və həya. Elmsiz adam tavansız ev kimidir. Ədalətsizlik-mə­c­ra­sından çıxmış çay kimidir. 

Səxavətsiz insan meyvəsiz ağac kimidir. Sə­bir­siz olmaq işıqsız lampa kimidir. Həyası olmayan in­san duzsuz təam kimi­dir. Bu hikmət müstəvisində sa­dala­nan insani key­fiyyət­lər müdriklik zirvəsinə apa­ran yoldur ki, İsa müəllimin  həyat yolu məhz o mənəvi dəyərlər föv­qündədir. 

İsa müəllim şagirdlərinə təhsil verməklə ya­na­şı, həm də şəxsiyyəti, gözəl insanlığı, oz  həyat   yolu  ilə  deyərdim ki, onlara bu beş dəyəri- elm, ədalət, sə­xa­vət, səbir və həya aşılayıb. Bax, bu  cəhət   şəxsiy­yətin işıqlılığını  nişan verir. 

Həyatını bütünlüklə pe­daqoji işə sərf etmiş İsa müəl­lim ömrünün piranəlik döv­rünə zəngin mənəviyyatı, uğur­ları və fəal həyat möv­qeyi ilə gəlib çatmış və el ağsaqlı məqamına yüksələrək əbədiyyətə qovuşub.

İsa müəllimin həyat yoluna ayna tutan fikirlərdən bir qayə hasil olur ki, o, özünün uzun illərin pedoqoji təcrübəsi ilə bir örnək, yüksək əxlaqi keyfiyyətləri, təş­kilat­çı­lıq bacarığı, əldə etdiyi nailiyyətlər, pe­daqoqluq fəaliyyəti həyati faktlardır və sübuta eh­tiya­­cı olmayan aksiomdur. 

İnamla demək olar ki, el ağsaqqalı olmuş İsa müəllimin keçdiyi həyat yolunun özü  bir  məktəbdir.   

İsa müəllim özünün əbədiyyət ünvanı ilə el yaddaşında abidəyə dönmüşdür. Ehtirsmls, rəhmətlə anırıq.  Əbədiyyət ünvanın nurlu olsun, İsa müəllim!

Tapdıq ƏLİBƏYLİ, şair-publıisist

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü,

Prezident təqaüdçüsü.